Cai nghiện ma túy là quá trình hỗ trợ về y tế, tâm lý, xã hội, giúp người nghiện phục hồi thể chất, tinh thần, nâng cao nhận thức, chấm dứt việc sử dụng trái phép các chất này. Quy trình và phương pháp cai nghiện ma túy như thế nào cùng tìm hiểu qua bài viết chi tiết dưới đây.
Nội dung
Quy trình cai nghiện ma túy theo pháp luật hiện hành
Theo quy định tại Điều 29 Luật phòng chống ma túy năm 2021 và chương III Nghị định 116/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của luật phòng, chống ma túy, luật xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy về về quy trình cai nghiện ma túy.
Cụ thể:
1. Tiếp nhận, phân loại
– Thực hiện các thủ tục tiếp nhận người cai nghiện theo nội quy, quy chế của cơ sở cai nghiện ma túy, cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện.
– Thu thập thông tin cá nhân của người nghiện ma túy để tư vấn xây dựng kế hoạch cai nghiện, gồm: độ tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe, loại ma túy sử dụng, mức độ sử dụng, trình độ học vấn, nghề nghiệp và các vấn đề khác về bản thân, gia đình người nghiện ma túy.
2. Điều trị cắt cơn, giải độc, điều trị rối loạn tâm thần, điều trị các bệnh lý khác
– Khám, xây dựng bệnh án đối với người cai nghiện; chú ý các dấu hiệu rối loạn tâm thần, bệnh cơ hội.
– Xác định loại ma túy, liều lượng ma túy người nghiện sử dụng để xây dựng phác đồ điều trị cắt cơn, giải độc theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
– Tư vấn tâm lý đối với người nghiện trước khi điều trị cắt cơn, giải độc.
3. Giáo dục, tư vấn phục hồi hành vi, nhân cách
– Tổ chức dạy văn hóa, học tập các chuyên đề: giáo dục công dân, sức khỏe và cộng đồng, pháp luật, đạo đức, truyền thống dân tộc và chuyên đề phù hợp khác với số lượng, trình độ học vấn người cai nghiện.
– Tổ chức thực hiện các hoạt động văn hóa, thể thao, các chương trình sinh hoạt tập thể, trò chơi vận động cho người cai nghiện.
4. Lao động trị liệu, học nghề
– Tổ chức các hoạt động lao động trị liệu nhằm giúp người cai nghiện cải thiện về sức khỏe thể chất, tâm trí, tăng cường ý thức tổ chức, kỷ luật trong lao động, nâng cao tinh thần tự lập và giúp người cai nghiện nhận thức được giá trị của lao động.
5. Chuẩn bị tái hòa nhập cộng đồng
– Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch cai nghiện theo các mục tiêu; đánh giá tình trạng sức khỏe thể chất, tâm thần của người cai nghiện ma túy;
– Cung cấp thông tin về biện pháp quản lý sau cai nghiện tại cộng đồng và các chính sách hỗ trợ hòa nhập của nhà nước đối với người sau cai nghiện ma túy; giới thiệu, cung cấp thông tin, địa chỉ dịch vụ công tác xã hội, nhóm sinh hoạt đồng đẳng tại địa phương cho người cai nghiện ma túy.
6. Xây dựng và tổ chức thực hiện quy trình cai nghiện
– Quy trình cai nghiện ma túy phải phù hợp với phân loại người nghiện ma túy, thời gian cai nghiện của đối tượng, độ tuổi, giới tính, sức khỏe và trình độ học vấn của đối tượng cai nghiện.
– Trong các khu quy định trên phải bố trí khu riêng cho nam giới và khu riêng cho nữ giới. Người có sự khác nhau giữa thực thể và giới tính ghi trong hồ sơ, lý lịch được quản lý tại phòng riêng trong khu vực theo giới tính biểu hiện trên thực thể học viên.
– Cơ sở cai nghiện ma túy công lập có trách nhiệm sau đây:
+ Tuân thủ các quy định về xác định tình trạng nghiện ma túy, quy trình cai nghiện ma túy, quản lý người đang trong thời gian lập hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc;
+ Người đứng đầu cơ sở cai nghiện ma túy công lập có trách nhiệm bảo đảm điều kiện hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy; niêm yết công khai chi phí cai nghiện ma túy tại cơ sở theo quy định của pháp luật;
Các phương pháp điều trị nghiện ma túy phổ biến hiện nay
1. Phương pháp cắt ngang
Phương pháp cai nghiện này nhằm cô lập bệnh nhân tại nơi riêng, không cho phép tiếp xúc với môi trường bên ngoài, ngừng hoàn toàn việc sử dụng ma tuý, mặc cho bệnh nhân lên cơn vật vã.
– Ưu điểm: Không tốn kém
– Nhược điểm: Làm cho bệnh nhân không chịu nổi, có nguy hại đến tính mạng người nghiện.
– Phương pháp này có hiệu quả với những người nhận thấy ma tuý là một sai lầm của cuộc đời mình cần phải nghiêm khắc với bản thân mình.
2. Phương pháp giảm dần
Bằng cách giảm dần liều lượng chất nghiện ma tuý mỗi ngày một ít trong thời gian từ 15 đến 30 ngày, đồng thời tăng cường thuốc an thần, làm cho người nghiện dần quên đi việc dùng ma tuý.
– Ưu điểm: Làm cho người nghiện thích nghi dần, cơn nghiện giảm từ từ.
– Nhược điểm: Thời gian cắt cơn dài, tốn kém về tiền của.
3. Phương pháp thuỷ miên
Bằng cách tạo cho người nghiện một giấc ngủ nhân tạo bằng thuốc ngủ từ 3-5 ngày. Nuôi bệnh nhân bằng truyền dịch, chăm sóc bệnh nhân trong trường hợp đặc biệt.
– Ưu điểm: Giảm cơn vật vã, không đau đớn.
– Nhược điểm: Đối với bệnh nhân có tâm lý nội tại dễ gây nguy hại đến sức khỏe.
4. Phương pháp choáng điện
Bằng cách dùng dòng điện gây co giật hôn mê làm mất cơn vật vã. Người nghiện quên chất ma tuý và có cảm giác kinh sợ khi nhìn thấy chúng.
– Ưu điểm: Đơn giãn, rẻ tiền, cắt cơn nghiện nhanh, giúp người nghiện vượt qua giai đoạn vật vã.
– Nhược điểm: Mang tính chất tàn bạo, không được người nghiện hưởng ứng.
5. Phương pháp phẫu thuật thuỳ trán
Phẫu thuật nhằm xoá bỏ một số điểm ở thuỳ trán của não có quan hệ đến sự thèm muốn chất ma tuý, làm cho người nghiện không còn cảm giác thèm ma tuý nữa.
– Ưu điểm: Không những cắt được cơn nghiện mà còn cai nghiện vĩnh viễn.
– Nhược điểm: Sau khi phẫu thuật bệnh nhân không còn phân biệt được trái phải trong hành động và có thể gây án mạng.
6. Phương pháp dùng thuốc hướng thần
Phương pháp này được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Các thuốc an thần kinh chủ yếu là giảm lo âu: Benzodiazpine (diazpam, sedusen…); thuốc an thần kinh (lexomil, hacoperido) và các thuốc chống trầm cảm (Melipramine hoặc Amirtylme), liều lượng sử dụng tuỳ thuộc từng người nghiện, có tác dụng cắt cơn từ 7-10 ngày.
– Ưu điểm: Giảm cơn vật vã và đau đớn nhanh.
– Nhược điểm: Phải có sự tham gia của các bác sỹ chuyên khoa tâm thần để xử lý kịp thời các biến chứng.
7. Phương pháp đối kháng ma tuý
Dùng các chất đối kháng morphine như naloxo và noltrexon là những chất đối kháng thực sự cạnh tranh đẩy ma tuý ra khỏi cơ thể (receptor) làm mất tác dụng của morphine. Vì vậy người có sử dụng ma tuý cũng không thấy thích thú nữa. Naltrexone uống đều đặn trong ngày từ 2 đến 3 tháng hoặc lâu hơn.
– Nhược điểm: gây nên trạng thái bứt rứt khó chịu. Ngoài ra, thuốc Naltrexone còn được sử dụng trong cai rượu bia và dự phòng chống tái nghiện.
8. Phương pháp thay thế
Là phương pháp thay thế chất ma tuý (thuốc phiện hoặc các dẫn xuất của thuốc phiện) bằng methadone. Thật ra Methadone là một dạng thuốc phiện tổng hợp có tác dụng dược lý giống như thuốc phiện, dung nạp chéo với thuốc phiện và ác chế phẩm của thuốc phiện. Thời gian bán huỷ 24 giờ nên chỉ cần uống một lần trong ngày là đủ. Người nghiện vẫn có thể làm việc bình thường.
– Ưu điểm: Pha chế dưới dạng xirô uống được hấp thụ hoàn toàn bằng đường tiêu hoá, không cần tiêm chích, do đó giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B… việc sử dụng dễ dàng, người bệnh không còn thèm nhớ đến ma tuý trước đây, chỉ cần giảm liều từ từ rồi cai hẳn…
9. Liệu pháp tâm lý
– Liệu pháp tâm lý trực tiếp: Giải thích hợp lý, thuyết phục, ám thị, thư giãn, luyện tập, liệu pháp hành vi.
– Liệu pháp tâm lý gián tiếp: Môi trường chăm sóc bệnh nhân tận tình, thầy thuốc và gia đình kết hợp nâng đỡ tinh thần người bệnh.
– Ưu điểm: Không tốn kém, nhưng đòi hỏi các nhà tâm lý phải có kỹ năng.
10. Phương pháp châm cứu
Châm cứu các huyệt để giúp người nghiện vượt qua cơn nghiện.
– Ưu điểm: Hỗ trợ nhanh, rẻ tiền, nhưng phải tiệt trùng kim tốt.
11. Dùng các bài thuốc y học cổ truyền
Các loại thuốc đông y thường có nguồn gốc từ thảo dược, an toàn, ít độc và ít tác dụng phụ, có hiệu lực hỗ trợ trong điều trị cắt cơn nghiện ma túy, quá trình cắt cơn êm dịu, thuốc có khả năng bình ổn các triệu chứng của hội chúng cai như là triệu chứng dị cảm và thèm ma túy. Hiện nay có thuốc Heantos 4 đã được Bộ Y tế cấp số đăng ký cho phép lưu hành trong các trung tâm cai nghiện.
Cai nghiện ma túy bao gồm các biện pháp nào
Căn cứ Điều 28 Luật Phòng, chống ma túy 2021 quy định các biện pháp cai nghiện ma túy: Các biện pháp cai nghiện ma túy
Biện pháp cai nghiện ma túy bao gồm
Biện pháp cai nghiện ma túy tự nguyện được thực hiện tại gia đình, cộng đồng hoặc tại cơ sở cai nghiện ma túy; biện pháp cai nghiện ma túy bắt buộc được thực hiện tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập.
Cai nghiện tại nhà phải chuẩn bị những điều gì
Chuẩn bị khi cai nghiện tại nhà bệnh nhân cần:
Tìm một không gian sống yên tĩnh: Yếu tố đầu tiên người cai nghiện ma túy chọn tìm một nơi yên tĩnh, tránh xa những bạn nghiện hay những nơi khiến họ dễ hút chích ma túy trở lại.
Nhờ bạn bè và gia đình hỗ trợ chăm sóc: Yếu tố này cực kỳ quan trọng, nó tác động rất lớn tới tâm lý cai nghiện ma túy tự nguyện của người đó. Do đó, chú ý giữ liên lạc với những người này để họ luôn chăm sóc bạn trong thời gian cai nghiện.
Gặp gỡ nhân viên tư vấn cai nghiện làm việc tại những trường cai nghiện ma túy uy tín hay các đơn vị ở địa phương phòng chống ma túy: Cách này sẽ giúp những người cai nghiện ma túy vượt qua quá trình cai nghiện nhanh chóng và đảm bảo an toàn hơn.
Trong quá trình cai nghiện ma túy tại nhà, người cai nghiện thường gặp các trường hợp như sau:
Thèm thuốc, căng thẳng và cơ thể đau đớn khó chịu
Thèm thuốc, căng thẳng: Thời gian này, người cai nghiện ma túy nên áp dụng một số bài tập đơn giản như tập hít thở để giúp tinh thần họ đỡ mệt. Tiếp đó, họ hãy nhớ tới những câu chuyện vui, những việc tốt đẹp để cắt cơn nghiện ma túy, từ từ biến mất cảm giác khó chịu lúc không dùng ma túy.
Cơ thể đau đớn khó chịu:
Người cai nghiện ma túy thường cảm thấy đau lưng, tay chân và những cơn đau nhức đó sẽ từ từ giảm dần. Trong quá trình này, để giảm đau đớn do cảm giác thèm ma túy, những người cai nghiện có thể sử dụng một số liệu pháp như xông hơi, ngâm chân, massage cơ thể và tập luyện các môn thể thao họ thích. Khi ấy, cai nghiện ma túy hiệu quả và nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
Rối loạn tiêu hóa, bài tiết và khó ngủ
Rối loạn tiêu hóa, bài tiết: Để hạn chế phiền phức này thì những người nghiện ma túy hãy tránh chế độ ăn nhiều món dầu mỡ, giảm bớt đồ uống có gas vì chúng khiến bạn khó tiêu hóa và dễ nôn mửa.
Cách cai nghiện ma túy đá tại nhà hiệu quả
Ma túy đá là một loại ma túy tổng hợp, một dạng chất gây nghiện tác động lên hệ thần kinh trung ương và giải phóng ra dopamine hàng loạt khiến cho người dùng có cảm giác “phê”, phấn khích, sung sướng và vô cùng sảng khoái. Tuy nhiên đến khi ma túy đã hết, cơ thể rơi vào trạng thái lên cơn thèm thuốc, ảo giác, suy kiệt và trầm cảm. Để cai nghiện ma túy đá, người nghiện có thể thực hiện tại nhà nếu không muốn đến trung tâm cai nghiện. Tuy nhiên, cách cai nghiện ma túy đá tại nhà như thế nào thì hiệu quả?
Làm sao để cai nghiện tại nhà hiệu quả?
Quyết tâm của người nghiện
Nếu người nghiện ma túy đá cai nghiện vì gia đình ép buộc mà không phải do họ muốn thì kết quả cai nghiện khó thành công. Quyết tâm của người cai nghiện là quan trọng hàng đầu. Có nhiều người cai nghiện lần đầu thất bại hoặc nhiều lần thất bại, nhưng nếu có ý chí họ có thể cai nghiện được. Người nghiện nên phân biệt điều tốt và không tốt khi cai nghiện được ma túy đá, khi đã nhận ra rõ ràng tác hại của ma túy sẽ có thêm động lực hơn trong việc từ bỏ nó.
Vai trò của người thân
Khi thực hiện các bước trong cách cai nghiện ma túy đá tại nhà, sự động viên và giúp đỡ của người thân giữ một vai trò khá quan trọng. Người nghiện thường có tâm trạng bất ổn nên dễ trở nên chán nản, thất vọng trong suốt quá trình cai. Do đó sự đồng hành của người thân là một yếu tố giúp họ có thêm sự kiên định và nghị lực để có thể vượt qua được những khó khăn và suy nghĩ muốn bỏ cuộc.
Những triệu chứng xuất hiện khi cai nghiện tại nhà
Sau cai nghiện trong 1 – 3 ngày: Xuất hiện biểu hiện kiệt sức, chán nản, muốn ngủ.
Sau cai nghiện 2 – 10 ngày: Xuất hiện cảm giác thèm thuốc, chảy nước mắt, cơ thể đau nhức, đau đầu, mất tập trung, lo âu, cáu gắt, kích động, hoang tưởng, đói cồn cào, tiêu chảy.
Sau cai nghiện 7 – 28 ngày: Các biểu hiện trên sẽ dần ổn định lại nhưng vài trường hợp vẫn có cảm giác thèm thuốc, tâm trạng bất ổn, khó ngủ.
Sau cai nghiện 1 – 3 tháng, hoặc có thể dài hơn: Giấc ngủ được cải thiện, kiểm soát tốt hơn trong cảm xúc, sức khỏe phục hồi.
Những việc cần làm khi thực hiện cai nghiện tại nhà
Nơi ở: Môi trường cai nghiện là nơi không có người sử dụng ma túy, có thể cai tại nhà, tắt điện thoại để không tiếp xúc với những người bạn nghiện.
Tìm kiếm sự ủng hộ: Nhờ người thân, bạn bè, những người xung quanh giúp đỡ. Đó là nguồn động lực lớn giúp người cai nghiện trở nên kiên trì hơn.
Lịch sinh hoạt: Lên lịch cho việc ăn sáng, tắm rửa, ngủ nghỉ… điều này hỗ trợ rất tốt cho việc chống lại cơn thèm thuốc và hạn chế những cảm xúc tiêu cực.
Thuốc: Trên thị trường có thuốc Heantos 4 giảm vật vã, giúp cắt cơn khi cai nghiện, được Bộ Y Tế cấp phép sử dụng trong các trung tâm cai nghiện ma túy.
Trung tâm tư vấn cai nghiện ma túy Heantos 4
- Dược sĩ Thủy: 0869065421 (zalo)
- Dược sĩ Hải: 0869191080 (zalo)
- Email: hotro@heantos4.vn
- Website: Heantos4.vn
- Sản xuất: Công ty Dược phẩm Hà Thành
- Địa chỉ: 158 Tựu Liệt, Tam Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội
